Oprócz omówionych już przestępstw w postaci katastrofy, sprowadzenia jej niebezpieczeństwa i wypadku drogowego, uczestnicy ruchu drogowego mogą dopuścić się innych czynów.
Surowsza odpowiedzialność
Opisane wyżej czyny sprawca może popełnić w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego. Sprawca może też uciec z miejsca zdarzenia.
Jeśli osoba w takim stanie (okolicznościach) spowodowała katastrofę, sprowadziła jej niebezpieczeństwo albo wywołała wypadek drogowy, zostanie surowiej osądzona. Sąd orzeka wtedy karę pozbawienia wolności w wysokości od dolnej granicy ustawowego zagrożenia zwiększonego o połowę do górnej granicy tego zagrożenia zwiększonego o połowę.
Odpowiedzialność za dwa czyny
Opisane sytuacje działają na niekorzyść sprawcy także w inny sposób. Zgodnie z utrwaloną linią orzeczniczą kierujący pojazdem pod wpływem środka odurzającego, który spowodował wypadek komunikacyjny, odpowiada za dwa odrębne przestępstwa (np. z art. 177 § 1 k.k. i art. 178a k.k.).
Podobnie ma się rzecz w przypadku zbiegnięcia z miejsca zdarzenia – sprawca odpowie zarówno z art. 177 k.k. jak i art. 162 k.k. (nieudzielenie pomocy).
Prowadzenie pojazdu pod wpływem
To zagadnienie omówiłam szczegółowo w innych wpisach. Za prowadzenie pojazdu mechanicznego w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego grozi grzywna, kara ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.
Surowsza kara (pozbawienie wolności od 3 miesięcy do 5 lat) grozi gdy:
- sprawca był wcześniej prawomocnie skazany za prowadzenie pojazdu mechanicznego w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego
- sprawca był wcześniej prawomocnie skazany za przestępstwo określone w art. 173, 174, 177 k.k. popełnione w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego
- sprawca dopuścił się czynu z art. 178a k.k. w okresie obowiązywania zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych orzeczonego w związku ze skazaniem za przestępstwo.
Podkreślenia wymaga, że zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z 10.07.2019 r., II KK 137/19 zatarcie z mocy prawa wcześniejszego skazania za przestępstwo określone w art. 178a k.k., uniemożliwia przyjęcie odpowiedzialności sprawcy na podstawie art. 178a § 4 KK także wtedy, gdy do popełnienia tego czynu doszło przed upływem okresu niezbędnego do zatarcia wcześniejszego skazania”.
Czy za prowadzenie pod wpływem
grozi utrata pojazdu
Od lat słyszymy o planach konfiskowania pojazdów kierującym w stanie nietrzeźwości bądź pod wpływem środków odurzających.
Aby wprowadzić rzecz w życie potrzeba zmiany bądź wprowadzenia nowych przepisów. Sądy powszechne i Sąd Najwyższy na razie wypowiedziały się co do tej możliwości (w oparciu o istniejące unormowania) negatywnie. Istotne znaczenie ma uchwała Składu Siedmiu Sędziów Sądu Najwyższego z 30.10.2008 r., I KZP 20/08.
Zgodnie z nią „Pojazd mechaniczny stanowi przedmiot czynności wykonawczej przestępstwa określonego w art. 178a § 1 KK, a więc nie należy do kategorii przedmiotów, które służą lub są przeznaczone, w rozumieniu art. 44 § 2 KK, do popełnienia tego przestępstwa.”
Zbieg przepisów
Art. 178a § 4 k.k. przewiduje odpowiedzialność za prowadzenie pojazdu mechanicznego w stanie nietrzeźwości i w okresie obowiązywania zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych. Z kolei art. 244 k.k. przewiduje odpowiedzialność za niestosowanie się do orzeczonego przez sąd zakazu prowadzenia pojazdów.
Teoretycznie kierowca prowadzący pojazd w stanie nietrzeźwości i wbrew orzeczonemu zakazowi popełnia zatem dwa przestępstwa. Prawo karne rozwiązuje takie problemy trochę inaczej, ale szczerzej zbieg przepisów omówię może innym razem. Obecnie w praktyce sądowej dominuje pogląd, że przy skazaniu należy pominąć art. 244 k.k. a zastosować jedynie art. 178a k.k.
Prowadzenie pojazdu
Zwracam uwagę, że prowadzeniem pojazdu w rozumieniu art. 178a k.k. jest także kierowanie pojazdem z wyłączonym silnikiem (tak Sąd Najwyższy w postanowieniu z 22.05.2018 r., V KK 156/18)!
Czytaj także Jazda pod wpływem.
Zdjęcie: Matt Chesin on Unsplash
{ 0 komentarze… dodaj teraz swój }