Zasada pierwszeństwa znajduje się w art. 25 ustawy Prawo o ruchu drogowym. W tym przepisie właściwie mowa jest o dwóch zasadach: zasadzie pierwszeństwa i zasadzie szczególnej ostrożności.
Zasada pierwszeństwa
polega na tym, że kierujący pojazdem jest obowiązany ustąpić pierwszeństwa pojazdowi nadjeżdżającemu z prawej strony, a jeżeli skręca w lewo – także jadącemu z kierunku przeciwnego na wprost lub skręcającemu w prawo.
Obowiązek ten dotyczy kierującego zbliżającego się do skrzyżowania.
Zasady tej, co do zasady ; ), nie można naruszyć ani przez wymuszenie pierwszeństwa ani przez jego rezygnację.
Zrezygnować z pierwszeństwa można tylko wtedy takie zachowanie zlikwiduje sytuację kolizyjną. Albo gdy pewni to płynność ruchu.
Zasada szczególnej ostrożności
Kierujący pojazdem, zbliżając się do skrzyżowania, ma obowiązek zachować szczególną ostrożność.
Przez szczególną ostrożność należy rozumieć rozważne prowadzenie pojazdu mechanicznego, polegające na przedsiębraniu (…) takich czynności, które zgodnie ze sztuką i techniką prowadzenia pojazdów mechanicznych są obiektywnie niezbędne do zapewnienia maksymalnego bezpieczeństwa w ruchu drogowym – tak SN, wyrok z dnia 18.02.2021 r., I DI 8/21.
Uwaga!
Szczególną ostrożność należy zachować od momentu zbliżania się do skrzyżowania aż do chwili opuszczenia strefy kolizyjnej!
Zasada pierwszeństwa i szczególnej ostrożności w praktyce
Zdaniem sądów powszechnych i Sądu Najwyższego zachowanie w.w. zasad przejawia się m.in.:
- we wzmożeniu uwagi nawet przy zielonym świetle
- w nakazie ich przestrzegania także gdy inny uczestnik ruchu narusza przepisy czy zasady ruchu drogowego
- nieprzekraczaniu w obrębie skrzyżowania prędkości administracyjnie dopuszczalnej.
Więcej o zasadach: http://jestempodejrzany.pl/ruch-prawostronny/.
Czytaj także: http://jestempodejrzany.pl/zasady-bezpieczenstwa-w-ruchu-drogowym/
Odpowiedź sprowadza się do zasady – o wszystkim decyduje intencja sprawcy wypadku (katastrofy). Sąd Najwyższy w postanowieniu z 19.12.2018 r., II KK 480/18 wskazał, że „Zbiegnięcie z miejsca zdarzenia (art. 178 § 1 KK) to oddalenie się sprawcy z miejsca zdarzeń określonych w art. 173, 174 i 177 KK, podjęte w celu uniknięcia odpowiedzialności za tego rodzaju przestępstwa”. Niezbędne jest przypisanie sprawcy umyślności.
Istotą tej zasady jest aby pojazd uczestniczący w ruchu był tak zbudowany, urządzony i utrzymany, by nie zagrażał bezpieczeństwu. Sprawne mają być nie tylko układ sterowniczy czy hamulcowy, ale też ogumienie, oświetlenie, pasy bezpieczeństwa czy poduszki powietrzne. Co do zasady to kierowca ma obowiązek dostosować sposób jazdy do stanu technicznego pojazdu. W związku z czym jeśli zły stan techniczny pojazdu był mu znany można przypisać mu winę za naruszenie zasady sprawności technicznej.
Na razie nie jest to obowiązkowe. Nie oznacza to jednak, że nie ma znaczenia dla losów podejrzanego o popełnienie przestępstwa przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji. Dał temu wyraz Sąd Najwyższy w postanowieniu z 23.02.2011 r. III KK 276/10 – „Ciążący na kierującym obowiązek wyposażenia i utrzymania pojazdu uczestniczącego w ruchu w takim stanie, aby korzystanie z niego nie zagrażało bezpieczeństwu jadących nim osób lub innych uczestników ruchu, zapewniało wygodne oraz pewne posługiwanie się urządzeniami do kierowania i hamowania (art. 66 ust. 1 pkt 1 i 6 ww. ustawy), sprawia, że brak odpowiedniego do pory roku ogumienia może być in concreto jednym z czynników niezachowania ostrożności, o której mowa w art. 9 § 2 KK„.
Na co dzień mamy do czynienia z sytuacjami typowymi, w których na sprawność psychomotoryczną kierowcy mają wpływ określone choroby oraz zażywanie leków.
Osoba cierpiąca na schorzenie wykluczające prowadzenie pojazdów, bądź inne, ale o przebiegu wpływającym istotnie na jej sprawność (np. dreszcze, gorączka, odwodnienie), nie powinna kierować pojazdem. Jeśli się na to zdecyduje, to świadomie naruszy zasadę bezpieczeństwa. Jeśli spowoduje wypadek, którego przyczyną okaże się naruszenie omawianej zasady – będzie odpowiadała karnie. Linia orzecznicza sądów jest jednoznaczna. Jako przykład podaję postanowienie Sądu Najwyższego z 2.06.2015 r., V KK 66/15, który dość obcesowo potraktował podsądnego. „Dążenie skarżącego do uzyskania dalszych opinii w celu jeszcze bardziej wnikliwego poznania skutków, jakie pociąga dla osoby leczącej się z powodu cukrzycy spożycie alkoholu i niepobranie koniecznych leków, przypomina próbę obrony osoby niedowidzącej argumentem, że nie założyła okularów i dlatego nie miała możliwości obserwowania drogi przy prowadzeniu pojazdu. (…) skazany, jako człowiek dojrzały, świadomy swych ograniczeń wynikających z choroby, zdawał sobie sprawę z tego, w jakim stopniu spożycie alkoholu może ograniczyć jego sprawność psychofizyczną przy prowadzeniu ciężkiego pojazdu mechanicznego”.
